پسوند تشبیهی واری – مختصری در زبان گفتار

مقالات و مطالب در باب پسوند تشبیهی وار آنقدر فراوان است که نیازی به ذکر مجدّد در این مقال نیست و می توانیم به آسانی در سایتهای جست و جوگر به آن دسترس (دسترسی) داشته باشیم. در سطور زیر مختصری در باب پسوند تشبیهی «واری» در زبان گفتار هرات تقدیم می شود با بیان این […]

میراث زبانی بلخ، در مورد لهجهء بلخ و دریافت بهتر سخن مولانا

محمد کاظم کاظمی با مطالعۀ این کتاب حقایق بسیاری در مورد زبان شعر مولانا روشن می‌شود. درمی‌یابیم که این شاعر بزرگ فارسی به سبب خاستگاه پدری او که بلخ بوده است، تا حدود زیادی وام‌دار زبان گفتاری این منطقه است است. هم‌چنین دانسته می‌شود که مولانا چقدر به زبان مردم عنایت داشته اصطلاحات، ضرب‌المثل‌ها و […]

دوستی خاندان پیامبر در مشرق اسلامی

مردمان مشرق اسلامى، از بخارا تا سراسر خراسان بزرگ و افغانستان، از همان آغاز به خاندان و دودمان نبوت، ارادت و احترام خاصى داشته‌اند. همزمان با تشرف مردمان این سرزمینها به آیین برگزیدۀ اسلام، گروههاى کثیرى از علویان و احفاد پیامبر بزرگوار به سرزمینهاى بخارا، سمرقند، خوارزم، ترمذ، بلخ، قندز، هرات و غزنین آمده رحل […]

نتیجۀ دولت – نگاهى به کتاب نتیجه الدوله و برخی اختراعات مهمّ در خراسان سدۀ نهم

« حمداً لمن انعم علینا زواهر جواهر المبدعات الّتى لم یظفر علیها السّابقون و الهمنا بدایع غرایب المخترعات الّتى فى خزاین القدس ممّا لن یأتى به اللّاحقون… …والصّلوه والسّلام على صاحب المقام المحمود… و آله و عترته الطّیبین الطّاهرین المقرّبین الواصلین مُحِبّیهم الى دار الخلود» عبارت بالا آغازگر کتابى است، در بر گیرندۀ مجموعه یى […]

شاهنامه و هرات

مهر شاهنامه در دل هرات اینکه دانش امروز به ما امکان مشاهدۀ مستقیم و با خبری از سیارات خیال انگیز را می دهد، به جای خویش، ولی ما وضع ارتباطات قلمرو خود، یعنی قلمرو زبان فارسی را در یک مقایسۀ سریع میان هفتصد سال پیش، بیست سال پیش و امروز ببینیم: امروز در یک آن […]

نشان افتخار

نشان افتخاربه خران باربردار دو روز پیش در اخبار خواندم که رهبر یک حزب محلی در ایالت بنگلور هند به دو خر به دلیل پرکاری و وفاداری نشان افتخار اعطا کرده است. واتال ناگاراج در این باره گفت: “من تصمیم گرفته‌ام که به تمام حیوانات اهلی مثل خر، گاو، بوفالو و سگ نشان افتخار بدهم چون […]

دو محمد رضای مهاجر

یادی از دو محمدرضای مهاجر و الواح ماندگار غزنه گنجینۀ نسخه های خطی، چهل و چند سال پیش، در بالا ترین طبقۀ ساختمان وزارت اطلاعات و کلتور، در مرکز شهر کابل قرارداشت و تالار نسخه ها بیشترین فضای آن طبقه را گرفته و در سراسر تالار، میز- گنجه ها یا قفسه های بلورین پایه دار […]

پیوند سید جمال الدین با افغانستان

 سخنرانی آصف فکرت درگردهمایی جهانی سید جمال الدین افغانی در تهران- با تشکر از کارکنان محترم سایت راسخون که با نشر این مقاله دسترسی به  آن  را پس از ۱۷ سال میسر ساختند-  نویسنده: محمد آصف فکرت چون از غرب- از راه غزنی- به کابل وارد شوید، یکی از نخستین بناهای با شکوهی که توجه شما را به خود می کشاند، […]

یادداشتی در طب قدیم

دانش بباید آموخت؛ کتاب نباید سوخت چندی پیش در خبرها خواندم که پنج هزار پزشک به صورت رسمی در حوزه طب سنتی اسلامی فعالیت می  کنند. بی درنگ دو مطلب به یادم آمد؛ یکی خاطره یی از چهل سال پیش و دیگر مطلبی از حدود هزار سال پیش. خاطرۀ چهل سال پیش را خودم دیده و شنیده […]

آشیان

آشیان* گرچه خواست دربدر، آسـمان مرا کی زیاد می رود؟ آشـــــــیان مرا شهرمن! هرات من! جاودانه زی افتخــــار نام تو، جـــــاودان مرا بامداد دلکشـــــت، شـام روشــنت نقش خاطراست چون روشنان مرا کی بود که سرنهــــم، بر گذرگهت؟ جــان تازه بخشــد آن آســـتان مرا در برتو بود و در دامـــن تو بود شـــادیی اگرکه بود، در […]